ریسک چیست؟ انواع ریسک و راهکارهای مدیریت ریسک سرمایه گذاری
ریسک چیست؟
ریسک را زیان بالقوه و قابل اندازهگیری یک نوع سرمایهگذاری میگویند.ریسک به معنای احتمال عدم موفقیت است ریسک پذیری پذیرفتن این واقعیت است معمولا زمانی که صحبت از انواع ریسک به میان میآید، کلمه خطر برجسته میشود؛ اما باید بدانیم که ریسک فقط دربردارنده خطر و مفهومی منفی نیست.
ریسک در معنای کلی، نا اطمینانی از آینده را نشان میدهد. ممکن است ما خود را در معرض ریسک قرار دهیم و با فرصتهای مثبت مواجه شویم. این فرصتهای مثبت در مفاهیم مالی قابل توضیح هستند.
بنابراین ریسک دارای دو بعد مثبت و منفی است. عموماً مفهوم ریسک در مالی و سرمایهگذاری مورد توجه است.صرف ریسک در سرمایهگذاریهایی که ریسک بالاتری دارند، بیشتر است .در مفهوم مالی به احتمال اختلاف میان بازده مورد انتظار و بازده واقعی ریسک گفته میشود.
این انحراف بازده میتواند مثبت یا منفی باشد، هر اندازه احتمال عدم موفقیت در سرمایهگذاری بیشتر باشد، در اصطلاح گفته میشود که ریسک سرمایهگذاری بیشتر خواهد بود.
وقتی صحبت از پول و سرمایهگذاری به میان میآید تاثیر ریسک پذیری (Risk propensity) بیشتر دیده میشود؛ در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کردهاید، ارزش خود را از دست بدهد و پولی که برای به دست آوردن آن دارایی پرداخت کرده بودید، به باد رود.
انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آنها قرار دارند و به طبع آن راههای زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را میسازید، دارایی های منفرد خود را نیز ارزیابی کنید.
برای اندازه گیری ریسک سرمایه گذاری معیارهای متفاوتی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها انحراف معیار بازده تاریخی یا میانگین یک سرمایهگذاری است. بالا بودن انحراف معیار محاسبه شده نشاندهنده بالا بودن ریسک سرمایهگذاری میباشد.
شرکتهای بسیاری زمان و منابع مالی خود را صرف شناسایی ریسک های متفاوتی که در معرض آن هستند قرار داده تا بتوانند ریسک خود را ارزیابی و مدیریت کنند. برخی از ریسکهای سرمایهگذاری بر روی اوراق بهادار عبارت است از: اعلام نشدن سود سهام، پایین بودن میزان سود هرسهم، کاهش قیمت هرسهم.
چند نوع موقعیت ریسکی داریم؟
موقعیت های ریسکی که افراد با آن مواجه میشوند معمولا شامل دو دسته میشود:
- ریسک واقعی یا خالص (Pure Risk)
این ریسکها در واقع همان خطرات فیزیکی مثل خطر تصادف، بیماری، طلاق، بلایای طبیعی و …. هستند که عمدتا در اختیار ما نیستند و در صورت وقوع، نتیجهای جز خسارت ندارند. این ریسکها عموماً قابلیت بیمه شدن دارند و همیشه موجب زیان میشوند. این نوع ریسک زیان ده هستند و با بیمه کردن میتوان خسارات ناشی از آن را کاهش داد.
- ریسک سوداگرانه یا پویا
این نوع ریسکها معمولا در شرایط اقتصادی قابل اندازهگیری هستند و نتیجه احتمالی آنها میتواند سود یا زیان باشد. انواع سرمایهگذاریهای اقتصادی، بازیهای مبتنی بر شرطبندی، از جمله چنین ریسکهایی هستند. این نوع ریسک میتوانند به نتایج مثبت و سود ده ختم شوند.
انواع ریسک سرمایهگذرای
به طور کلی ریسکهای سرمایهگذاری در این ۴ دسته قرار میگیرند:
- کل سرمایهی خود را از دست بدهید که به این ریسک با نام ریسک نکول نیز میگویند.
- بخشی از سرمایهی خود را در نتیجهی سرمایهگذاری از دست بدهید.
- سودی که شما در نتیجهی سرمایهگذاری کسب میکنید با سود مورد انتظار شما متفاوت باشد.
- سود مورد انتظار را کسب کنید ولی سود شما در معرض ریسک عواملی خارج از کنترل شما قرار بگیرد.
طبقه بندی افراد از نظر پذیرش ریسک
سرمایهگذاران را از منظر پذیرش ریسک میتوان به سه دسته تقسیم نمود:
- افراد ریسکگریز: این افراد رویکرد محافظهکارانه دارند. این شخص ترجیح میدهد، بازده مطمئنی داشته باشد و احتمال موفقیت وی بالا باشد.
- افراد ریسکپذیر: این افراد رویکرد جسورانه دارند شخص ریسک بالا را به منظور دریافت سود بالاتر میپذیرد.
- افراد خنثی نسبت به ریسک: سومین گروه افرادی هستند که به اصطلاح آنها را ریسک خنثی مینامند. این افراد ارزش پولی را مقدار ارزش اسمی آن میدانند.


انواع ریسک های سرمایه گذاری
کل ریسک بازار را میتوان به دو دسته اساسی ریسک سیستماتیک (Systematic Risk) و ریسک غیر سیستماتیک تقسیم کرد.
ریسک سیستماتیک
این نوع ریسک مربوط به کل بازار بوده و سرمایه گذار نقشی در کنترل آن ندارد و غیر قابل حذف است. این ریسک تنها به یک شرکت و یا یک صنعت خاص محدود نبوده و کل بازار را در بر میگیرد. این نوع ریسک غیرقابل پیشبینی و اجتناب ناپذیر است. مواردی نظیر سیاست های اقتصادی، نرخ تورم، شرایط سیاسی بر سود سهام و ارزش سرمایه تاثیرگذار است و سرمایهگذار دخالتی در آنها ندارد.
ریسک سیستماتیک ناشی از تحولات کلی بازار و اقتصاد بوده و تنها مختص به شرکت خاصی نمیباشد به دیگر بیان ریسک سیستماتیک در اثر حرکتهای کلی بازار به وجود میآید.
ریسک غیرسیستماتیک
این نوع ریسک مرتبط با یک سهم یا یک صنعت خاص است، این ریسک قابل حذف بوده و میتوان آن را کاهش داد. مثلا زمانی که یک شرکت در اثر اشتباه در تصمیم گیری های کلان و مدیریت ضعیف با چالش مواجه میشود و ارزش سهام ان پایین میآید، سرمایه گذار میتواند با بررسی وضعیت شرکت از خرید سهام چنین شرکتی اجتناب کند.
ریسک غیر سیستماتیک ریسکی است که ناشی از خصوصیات خاص شرکت از جمله نوع محصول، ساختار سرمایه سهامداران عمده و غیره میباشد.
ریسک عملیاتی (Operational Risk) ریسک چیست؟
اهرم مالیاتی یا ریسک عملیاتی به سود عملیاتی مربوط است که منشا آن هزینههای ثابت شرکت است.
ریسک مالی (Financial Risk)
ریسک مالی گونهای ریسک اضافی است که در اثر افزایش بدهی در شرکت به سهامداران تحمیل میشود. ریسک ناشی از بهکارگیری بدهی در شرکت را ریسک مالی مینامند.
ریسک اعتبار (Credit risk) ریسک چیست؟
این ریسک به احتمال عدم توانایی صادرکنندهی اوراق قرضه برای پرداخت نرخ سود مورد انتظار و/یا بازپرداخت اصل پول اشاره میکند. معمولا هر چه ریسک اعتباری بالاتر باشد نرخ بهرهی اوراق نیز بالاتر خواهد بود.
ریسک نرخ سود (Interest Rate Risk) ریسک چیست؟
ریسک ناشی از نرخ سود مربوط به زمانی است که تغییر در نرخ سود باعث دگرگونی ارزش یک سرمایهگذاری گردد. این نوع ریسک معمولا روی اوراق مشارکت و اوراق بدهی بیشتر اثر میگذارد.ریسک نرخ بهره احتمالِ افتِ ارزش اوراق بدهی با نرخ ثابت است که بر اثر افزایش نرخ تورم اتفاق میافتد.
هر زمان که سرمایهگذاران اوراق بهاداری بخرند که سودی با نرخ ثابت دارد، سرمایهشان را در معرض ریسک نرخ بهره قرار دادهاند. این مسئله برای اوراق قرضه و همچنین سهام ممتاز مصداق دارد.
ریسک اجتماعی، سیاسی، قانونگذاری (Social/Political / legislative Risk)
ریسک سیاسی نوعی از ریسک مالی به حساب میآید که در آن، دولت یک کشور بصورت ناگهانی سیاستهای خود را تغییر دهد. این ریسک عامل بزرگیست که باعث کاهش سرمایهگذاری خارجی در کشورهای در حال توسعه و جهان سوم میشود. ریسکهای قانونگذاری مرتبط با نرخهای بهره نیز میتوانند جزءِ ریسکهای قانونگذاری به حساب بیایند.
ریسک بازار (Market Risk) ریسک چیست؟
ریسک بازار عبارت است از تغییر در بازده که ناشی از نوسانات کلی بازار است.در بین انواع ریسکها آشناترین ریسک است که به عنوان ریسک نوسانات بازار نیز شناخته میشود و سرمایهگذاران و معاملهگران در بورس بصورت روزانه با آن مواجه هستند.
این ریسک بیشتر در بازار سهام، آتی سکه، فارکس و سایر بازارهای با نوسانات بالا وجود دارد. نوسانات یک معیار برای ریسک است چون به رفتار و خلق و خوی سرمایهگذاران بستگی دارد و نه منطق چون کسب سود فعالان بازار به بالا و پایین شدن قیمت بستگی دارد.
به زبان دیگر این ریسک در اثر عواملی به وجود میآید که نمیتوان آن را با تنوعبخشی به سرمایهگذاری کنترل کرد. این عوامل در حقیقت برآیند متغیرهای اقتصاد کلان هستند که خارج از کنترل سرمایهگذار است مانند: سیاستگذاری دولت، نرخ بیکاری، تغییرات نرخ ارز، تورم، تولید ناخالص ملی و … .
ریسک تورم (Inflation risk)
این نوع ریسک که تمامی اوراق بهادار را تحت تأثیر قرار میدهد عبارت است از ریسک قدرت خرید، یا کاهش قدرت خرید وجوه سرمایهگذاری شده.این نوع ریسک با ریسک نوسان نرخ بهره مرتبط است، برای اینکه نرخ بهره معمولاً در اثر افزایش تورم افزایش مییابد.
علت این است که قرض دهندگان بهمنظور جبران ضرر ناشی از قدرت خرید، سعی میکنند نرخ بهره را افزایش دهند.این ریسک قدرت خرید به احتمال کاهش ارزش یک دارایی یا درآمد بر اثر افت ارزش واحد پولی یک کشور اشاره دارد.
به زبان دیگر ریسک تورم ریسک تورم اقتصادی در آینده است که طی آن قدرت خرید پول جاری که از یک سرمایهگذاری به دست میآید افت پیدا میکند. بهترین راه کاهش این ریسک سرمایه گذاری های سنجشپذیر مانند سهام یا اوراق قرضهی قابل تبدیل است که از نوعی مؤلفهی رشد برخوردارند که در طولانیمدت از تورم پیشی میگیرد.
ریسک تجاری
ریسک ناشی از انجام تجارت و کسبوکار در یک صنعت خاص یا یک محیط خاص را ریسک تجاری گویند. ریسک تجاری میزان ریسکی است که با اوراق بهادارِ به خصوصی مرتبط است. این ریسک را با نام ریسک غیرسیستماتیک نیز میشناسند که به ریسک مرتبط با صادرکنندهی به خصوص یک اوراق بهادار ارتباط دارد.
به طور کلی همهی کسبوکارها در یک صنعت دارای نوع یکسانی از ریسک تجاری هستند. اما ریسک تجاری در مورد هر کسبوکار به احتمالِ ورشکستگیِ مالی صادر کنندهی سهم یا ورق قرضهی آن کسبوکار اشاره دارد.
ریسک نقدشوندگی (liquidity risk)
ریسک مرتبط با بازار ثانویهای است که اوراق بهادار در آن معامله میشود. آن دسته از سرمایهگذاریهایی که خریدوفروش آن به آسانی صورت میگیرد از نقدینگی بالایی برخوردار است.هرچه عدم اطمینان در خصوص عامل زمان و ابهام قیمتی بالا باشد میزان ریسک نقدینگی نیز افزایش مییابد. ریسک نقدینگی سهام مربوط به بازارهای خارج از بورس خیلی بیشتر است.
ریسک نقدینگی به این احتمال اشاره دارد که یک سرمایهگذار ممکن است در زمان مورد نیاز و به اندازهی کافی نتواند خرید یا فروش انجام بدهد زیرا در فرصتهای سرمایهگذاری برای خرید و فروش محدودیت وجود دارد.
ریسک نرخ ارز (currency risk)
این نوع ریسک زمانی رخ میدهد که شما در بورس کشوری دیگر سرمایه گذاری میکنید.ریسک نرخ ارز، ریسک ناشی از تبدیل واحد پول به یک واحد پولی دیگر است. نوسانات دائمی نرخ ارز خارجی که سرمایهگذاری در آنجا انجام شده در برابر نرخ پول داخلی ممکن است ارزش یک دارایی را با ریسک بالاتری روبهرو کند. برای سرمایهگذاری در کشورهای خارجی نیاز است این تفاوت نرخ ارز در دو کشور مد نظر قرار بگیرد.
این ریسک به خصوص زمانی افزایش مییابد که واحد پول کشوری به خصوص به مقدار قابلتوجه افت پیدا کند، در این حالت تمام سرمایهگذاریهای خارجی انجامشده در آن کشور نیز دستخوش این افت خواهند شد. به همین منوال در صورتی که واحد پول کشور یک سرمایهگذار افت کند سرمایهگذاری خارجی برای او سودآور خواهد بود.
قابل درک است که ریسک نرخ ارز برای سرمایهگذاریهای کوتاهمدت، بیشتر است زیرا در آنها فرصتی برای جبران ضررها در طول زمان وجود ندارد.
ریسک سرمایه گذاری مجدد (Reinvestment Risk) ریسک چیست؟
در شرایط کاهش نرخ تورم، دارندگان اوراق بهادار که موعد سررسیدشان نزدیک است یا برای تحویل اوراق بدهی احضار شدهاند، با انتخابی سخت برای سرمایهگذاری روی اوراقی روبهرو هستند که بتوانند نرخ بهرهای مساوی یا بیشتری از اوراق تحویلشده برایشان به ارمغان بیاورد.
برای این منظور آنها غالبا مجبورند اوراقی را خریداری کنند که مانند گذشته سود عایدشان نمیکنند؛ مگر اینکه ریسک اعتباری یا ریسک بازار بیشتری را متحمل شوند و اوراقی را خریداری کنند که از اعتبار کمتری برخوردارند.
این شرایط به ریسک سرمایه گذاری مجدد معروف است: این ریسک در شرایطی به وجود میآید که در آن کاهش نرخ تورم به افت ارزش پولِ به دست آمده از یک سرمایهگذاری منتهی میشود و موجب میشود که اصل و سود سرمایه مجددا با نرخ بهرهای کمتر سرمایهگذاری شود.
ریسک مالیاتپذیری (Taxability Risk) ریسک چیست؟
ریسک مالیاتپذیری به ریسک اوراق قرضهای اشاره دارد که در ابتدا با فرض معاف بودن از مالیات صادر میشوند اما ممکن است پیش از فرا رسیدن موعد سررسید، تغییر وضعیت بدهند و شامل پرداخت مالیات بشوند.
از آنجا که اوراق قرضهی معاف از مالیات نرخ بهرهی پایینتری نسبت به انواع دیگر این اوراق دارند، دارندگان آنها در صورت بالفعل شدن ریسک مالیاتپذیری، بازدهی کمتری نسبت به حالت اولیه (معاف بودن از پرداخت مالیات) دریافت خواهند کرد.
ریسک استرداد (Call Risk) ریسک چیست؟
ریسک استرداد مختص اوراق قرضه است و به احتمال استرداد اوراق قرضه پیش از موعد سررسید آن اشاره دارد. ریسک استرداد معمولا در کنار ریسک سرمایه گذاری مجدد مطرح میشود، که کمی بعد به آن میپردازیم، زیرا دارندهی اوراق قرضه در این مرحله باید بفهمد کدام سرمایهگذاری مقدار برابری سود و ریسک را برای او به همراه خواهد آورد. ریسک استرداد اغلب زمانی محتملتر است که نرخ تورم رو به کاهش باشد.
در چنین شرایطی شرکتها سعی میکنند با جمعآوری اوراق قرضهی منتشر شدهشان و سپس انتشار اوراقی که نرخ بهرهی پایینتری دارند؛ پول کمتری از دست بدهند. در شرایط کاهش نرخ بهره سرمایهگذاران معمولا مجبورند ریسک بیشتری را برای بهدست آوردن جریانِ درآمدی یکسان با گذشته متحمل بشوند.


راهکارهایی برای مدیریت و کنترل ریسک سرمایه گذاری
برای آنکه یک معامله گر در بازار سرمایه بتواند بهجای اجتناب از ریسک، آن را بپذیرد باید قوانینی را برای خود تعریف کند. مدیریت ریسک سرمایه گذاری و کنترل آن به هیچ وجه مسأله پیچیده ای نیست و با انجام کارهایی ساده می توان به خوبی بر آن تسلط یافت.
در ادامه، راهکارهایی را برای شما ارائه می دهیم که با استفاده از آن می توانید میزان ریسک را مدیریت کرده و با در نظر گرفتن ریسک های منطقی در سرمایه گذاری خود بتوانید به موفقیت های بیشتری دست پیدا کنید.
۱- در برنامه خود میزان حداکثر ضرر را تعیین کنید
تعیین میزان حداکثر ضرر در برنامه سرمایه گذاری خود اولین گام برای جلوگیری از از دست دادن بخش عمده دارایی و سرمایه خود در سبد سهام شما است. بازار خرسی می تواند برای چند سال اوضاع سهلم و اوراق بهادار را آشفته کند. بسیاری از سرمایه گذاران در چنین شرایطی تصمیم به تسویه و خروج از بازار می گیرند. اگر یک حداکثر میزان ضرر در برنامه خود داشته باشید، ممکن است به شما کمک کند که با احتیاط بیشتربی سرمایه گذاری کنید.
همین مسئله به شما کمک خواهد کرد که تنها ریسک هایی را بپذیرید که می توانند در برنامه دراز مدت شما جای بگیرند.این بدان معناست که ارزیابی ارزش دارایی در تخصیص دارایی شما باید مورد توجه عمده قرار گیرد. منطقی نیست که تخصیص دارایی ثابت بدون توجه به ارزیابی ارزش دارایی داشته باشیم. تخصیص دارایی متغیر باید برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری صورت بگیرد.
۲- برای تخصیص دارایی خود استراتژی داشته باشید ریسک چیست؟
مطالعات نشان می دهد که نزدیک به ۹۰٪ بازده و سود سرمایه گذاری با شیوه تخصیص دارایی ها در سبد سهام یا پرتفوی شما تعیین می شود. استراتژی که شما برای تخصیص دارایی خود پیاده سازی می کنید تا حد زیادی روی مدیریت ریسک سرمایه گذاری تاثیر گذار خواهد بود.
یافتن سرمایه گذاری های فردی با حاشیه ایمنی، جنبه بسیار مهم سرمایه گذاری در بازار سهام است. با این حال، انتخاب صحیح در خصوص تخصیص دارایی خود از اهمیت بیشتری برخوردار است و بنابراین سزاوار توجه جدی شماست.
به عبارت ساده، تخصیص دارایی به این صورت است که دارایی خود را بین طبقه ها یا گروه های مختلف سرمایه گذاری تقسیم می کنید. تخصیص دارایی برای یک سرمایه گذار استراتژی پویا را فراهم می کند که با ارزش های های مطلوب و نا مطلوب تنظیم می شود. به جای یک درصد ثسود ثابت، شما از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار هستید زیرا می توانید بر اساس سطح ارزش گذاری، از مجموعه ای از دارایی ها بهره ببرید.
۳- برای خود یک حاشیه امن تعریف کنید ریسک چیست؟
برای هر سرمایه گذاری شما قطعا به تعیین یک حاشیه امن نیاز خواهید داشت.حاشیه امنیت تفاوت بین ارزش اساسی یا ذاتی و قیمت سرمایه گذاری شما است. «قیمت چیزی است که شما پرداخت می کنید. ارزش همان چیزی است که شما کسب می کنید.» (وارن بافت)در زمینه مدیریت ریسک سرمایه گذاری، هر چه حاشیه ایمنی بیشتر باشد، خطر کمتری را نیز در نظر می گیرید، سود بالقوه سرمایه شما را بیشتر می کند و درصد درآمد شما نیز بالاتر می رود (یعنی بازده سود سهام).
حاشیه امن باعث می شود تا جا برای خطاهای قضاوت، اشتباهات یا شرایط نامطلوب پیش بینی نشده وجود داشته باشد.یافتن سهامی با قیمت خیلی مناسب همیشه کافی نیست. در حالت ایده آل می خواهیم سهام هایی با خصوصیات شرکت های با کیفیت پیدا کنیم: مدیریت خوب ، ترازنامه های قوی ، نوآوری ، مزیت های رقابتی ، نرخ بازگشت خوب به سهامداران ، ثبات درآمدها و عملکردهای کارآمد.
۴- غلبه بر ترس ریسک چیست؟
هرکسی به دلایل مشخصی از موقعیت های ناشناخته و عدم قطعیت میترسد اما شاید وقت آن رسیده که با ترس های غیر ضروری و غیرمنطقی خود خداحافظی کنید و فضای بیشتری را برای خود باز کنید. ترس در سرمایه گذاری موجب می شود که بیش از حد به احساسات توجه نماییم و توانایی تفکر و تعقل در ما کاهش یابد، بنابراین فرآیند تصمیم گیری ما را تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و تصمیمات بر پایه احساسات ما بیشتر خواهند شد.
عاقلانه نیست که به ترس هایمان اجازه دهیم که در دنیای سرمایه گذاری بر ما حاکم شوند. هر چه ترس کمتر شود به ریسک کردن اشتیاق بیشتری پیدا می کنیم. گاهی ترس موجب می شود که بی دلیل و بدون منطق از جمع پیروی کنیم.
چکیده مقاله ریسک چیست؟
افراد از نظر پذیرش ریسک طبقه بندی های مختلفی دارند. مدیریت سبد سهام بدون دانش و اطلاعات کافی امکان پذیر نمیباشد و در صورتی که امکان بررسی بازار سرمایه را نداریم، علاوه بر شرکت در دوره های آشنای با بورس، باید مدیریت سبد سرمایهگذاری خود را به دست کارشناس بسپاریم.
اگر می خواهیم جزء ده درصد افراد برنده بازار سرمایه گذاری باشیم، باید دیدگاه مثبتی راجع به ریسک داشته باشیم و نحوه مدیریت ریسک سرمایه گذاری را یاد بگیریم. از ریسک کردن نترسیم. ریسک را معادل با خطر ندانیم و به آن به چشم نوعی زمینه برای پیشرفت بیشتر نگاه کنیم.
اجازه ندهیم که ریسک و ترس از آن بر ما مسلط شود بلکه آن را تحت کنترل خود درآوریم و بر آن تسلط پیدا کنیم. بباید به این باور برسیم که ریسک در سرشت و ذات بازار بورس و معامله گری وجود دارد و مهمتر از آن، در ذات و تمام جنبه های زندگی ما نیز نهفته است.
بدانیم که معامله گری و فعالیت در بازار بورس و سهام نیز فرقی با بقیه مشاغل نمی کند و باید با ریسک مختص به آن مواجه شویم و با رعایت چند نکته ساده و نهادینه کردن آنها در وجودمان ریسک را چنان مدیریت کنیم که ما را به سمت سودآوری و زندگی موفق هدایت کند.
برای مشاهده مطالب دیگر بورس آموز کلیک کنید.
برای ورود به اینستاگرام بورس آموز کلیک کنید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
دیدگاهتان را بنویسید