ویروس کرونا و تاثیر آن بر بورس جهان و ایران

ویروس کرونا علاوه بر جان انسان‌ها بازارهای جهانی هم به شدت تحت‌تاثیر قرار داده است . کاهش ۱۵درصدی ارزش نفت و افزایش قیمت جهانی طلا و افت شدید بازارهای سهام فقط قسمتی از این اثرات بوده است.

با اعلام خبر ورود ویروس کرونا به کشور، موجی از وحشت و نگرانی سراسر ایران را فرا گرفت و در این میان بازارهای مختلفی نیز از این نگرانی در امان نماندند. بسیاری از معامله گران نگران این بودند که بازار سهام نیز به عنوان پربازده ترین بازار کشور در چند ماه اخیر به شدت تحت تاثیر شیوع این ویروس قرار گرفته و شاخص با اصلاح شدیدی مواجه شود.

در بازار بورس تاکنون شاهد تاثیری بر روند معاملات بورس به علت شیوع کرونا نبودیم. نوساناتی که در بازار سرمایه وجود دارد به دلیل موارد دیگری از جمله نوسانات بازرهای جهانی است که این نوسانات بازرهای جهانی هم شاید بخشی از آن ناشی از شیوع این بیماری باشد اما با تاثیرگذاری بر بازار جهانی نه بازار ایران.

کرونا قاعدتا نباید تاثیری بر معاملات بگذارد اما اگر کرونا باعث شود که وضعیت و عملکرد شرکت‌ها تحت تاثیر قرار بگیرند و منجر به توقف تولید و مشکلات در تهیه مواد اولیه شوند امکان تاثیر آن بر بورس هم هست.

به عقیده برخی از تحلیل گران اقتصاد جهانی، بازارها واکنش بیش از انتظارات را به کرونا نشان داده اند و اگر کمترین نشانه مثبتی از درمان این بیماری به بازارها مخابره شود حرکت تند بازارهای مالی در مسیر معکوس هفته های اخیر و صعود شاخص ها دور از انتظار نیست.

در این میان اگر بنا بر ادامه دار بودن موج کرونا در جهان باشیم احتمال نزول قیمتی کالاها باید در نظر گرفته شود. عده‌ای از سهام داران بورس شیوع کرونا را عامل جدی پایین آمدن شاخص‌ها پیش‌بینی می‌کردند.

تاثیر ویروس کرونا بر بورس جهان

با توجه به شیوع ویروس کرونا در چین و تأثیراتی که این بیماری در این مدت بر اقتصاد این کشور و به‌طور کل در جهان داشته است، در این مقاله سعی شده تا به بیان این تأثیرات بپردازیم. بازارهای بزرگ اقتصادی از اتفاقات جهانی تأثیر می‌گیرند.

در پی شروع ویروس کرونا در ووهان چین همه‌ی نگرانی‌ها معطوف به تهدیدات جانی این بیماری بود اما کمی پس از اخبار همه‌گیری آن، اولین واکنش بازار به این اتفاق کاهش قیمت نفت و انرژی بود. با شیوع ویروس کرونا و پدیدار شدن تاثیرات اقتصادی آن، از جمله تأثیر بر بازار نفت، نگرانی‌ها در مورد اوضاع اقتصادی در ایران و سایر کشورها قوت گرفت.

در منطقه آسیا تنها در سال ۲۰۱۷، کسب‌وکارهای تفریح و گردشگری ۸۸۴ میلیارد دلار در تولید ناخالص داخلی سهم داشتند. در سال ۲۰۱۸، این سهم به یک تریلیون دلار رسید. حالا ویروس کرونا در سراسر این منطقه گسترش یافته و بر تمام بخش‌های آن، اثرات جدی گذاشته است. در میان شرکت های بزرگ، کرونا بیشترین خسارت‌ها را به شرکت آمریکایی اپل زد.

به‌علاوه، «آدیداس» نیز به عنوان بزرگترین شرکت تولیدکننده کالاهای ورزشی آلمان، از شیوع ویروس کرونا در چین متضرر شده است. این در حالی است که بازار چین از جمله بازارهای اصلی فروش محصولات آدیداس بوده و این شرکت در این کشور بالغ بر ۵۰۰ شعبه اصلی و ۱۲ هزار نمایندگی فروش دایر کرده است.

به دلیل اینکه هیچ پیش‌بینی دقیق و مطمئنی را نمی‌توان درباره شدت و شیوع این بیماری عنوان کرد، پیش‌بینی میزان تأثیرات آن در اقتصاد نیز دشوار خواهد بود. واکنش بازارهای مالی به این ویروس و تأثیرات آن بر اقتصاد، منجر به بالا رفتن ریسک و ریزش بازار بورس چین شده است.شاخص های جهانی و سهام شرکت‌های بزرگ بورسی نیز در این مدت افت داشته‌اند.

بسیاری از سرمایه گذاران و سهامداران در سراسر دنیا از شیوع ویروس کرونا دچار ترس شده‌اند،یکی دیگر از دلایل رفتارهای هیجانی رخ داده در این مدت، عدم اطلاع دقیق از عمق فاجعه و بروز شایعات و اخبار اغراق‌آمیز است که سبب شده واکنش‌های شتاب‌زده و در پی آن، تأثیرات منفی بر اقتصاد افزایش یابد.

در این میان، بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که به دلیل کاهش ارتباطات تجاری ایران با دنیا، ضرر خاصی شامل ما نخواهد شد. اما شرایط این‌گونه نماند و حتی پیش از ورود کرونا به ایران، بازارهای داخلی از آسیب آن در امان نماندند. انتظار می رود که با توجه به تداوم تعطیلی بخش بزرگی از اقتصاد چین و تعلیق فعالیت شرکتهای خارجی در این کشور، خسارتهای اقتصادی ناشی از این ویروس بر اقتصاد جهانی کماکان ادامه داشته باشد.

همچنین ویروس کرونا در روزهای اخیر در صدر توجهات معامله گران قرار دارد چرا که مطمئنا رشد اقتصادی بخش بزرگی از جهان تحت تاثیر آن قرار خواهد گرفت.

روند تاثیرگذار ویروس کرونا بر بورس ایران

۱- نمادهای صادرات محور از رشد جا مانده اند:

ارزش بورس های جهانی از زمان شیوع ویروس کرونا بیشتر از ۱٫۵ هزار میلیارد دلار کاهش یافته، البته شاخص کل بورس تهران حدود ۲۰ درصد رشد داشته که در روزهای معاملاتی اخیر نمادهای صادرات محور از این مقدار رشد عقب مانده اند.

۲- با کاهش قیمت جهانی نفت، قیمت نمادهای پتروشیمی کاهش یافت:

با کاهش قیمت جهانی نفت، نمادهای پتروشیمی تحت تاثیر قرار گرفتند و قیمت آنها کاهش چشمگیری یافت. به علاوه قیمت برخی از فلزهای پایه که تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا کاهش یافته بودند باعث شد تا شرکت های فلزی در بورس تهران از رشد ۲۰ درصد شاخص جا بمانند. همچنین کرونا بیشتر نمادها در سه گروه فلزات اساسی،پتروشیمی ها، کانی های فلزی را تحت تاثیر قرار داده و این ۳ گروه بزرگ بورس تهران را منفی کرده است.

۳-ورود نقدینگی تاثیر منفی کرونا را در بورس ایران خنثی کرد:

اما با ورود نقدینگی بسیار زیاد در ماه های گذشته نیروی محرک رشد بورس شده و باعث شده که تبعات جهانی ویروس کرونا نتواند بازار سهام را تحت تاثیر قرار دهد.همچنین به گزارش فارس به نقل از رویترز، ارزش سهام بازارهای آسیایی با شیوع گسترده ویروس کرونااوضاع خوبی ندارد. سهام بازارهای آسیا و همچنین ارزش پول این منطقه با افزایش تعداد مبتلایان، همچنین در کره جنوبی و ژاپن کاهش یافت. چرا که سرمایه گذاران ترجیح دادند برای حفظ سرمایه های خود در بخش های دیگر سرمایه گذاری کنند.

۲ نکته در رابطه با بیماری COVID-19 و اثر آن بر بازارهای مالی

• ویروس کرونای جدید، فعالیت های اقتصادی دومین اقتصاد بزرگ دنیا را مختل کرده، تا آنجا که این کشور و موسسات بزرگ مالی برآورد خود از رشد اقتصادی چین و همینطور دنیا را مورد بازبینی قرار داده اند. در عین حال تعلیق فعالیت های تولیدی و خدماتی در چین فشار زیادی بر قیمت کامودیتی ها در بازار جهانی وارد کرده و سرمایه گذاران را به سمت دارایی های امنی همچون طلا سوق داده است. از این منظر این نگرش که شیوع بیماری مذکور در کشور می تواند بر فعالیت های تجاری فشار وارد کند به هیچ عنوان دور از واقع نیست و نمی توان آن را نادیده گرفت.
• نکته دیگر اما این است که بورس تهران مدتهاست مبانی تحلیلی را در روندهای قیمتی کنار گذاشته و در خرید سهام به این موارد بی توجه است. تا آنجا که بسیاری از شرکتها که بیشترین بازدهیها را طی ماه های اخیر به ثبت رسانده اند هیچگونه فعالیت اقتصادی خاصی ندارند. در بسیاری از موارد شرکتهایی پیشتاز بازدهی بوده اند که حتی کارخانه یا محیط فیزیکی فعالیت وجود خارجی ندارد. این موارد به این دیدگاه دامن می زند که بورس در ادامه نیز ممکن است به ریسک های واقعی بی توجه بماند و در تلاش برای جا نماندن از روند تورم به تقاضا برای سهام دامن بزند. این تقاضا ممکن است نهایتا با رشد نرخ ارز، رشد نرخ فروش محصولات، صعود ارزش دارایی های ثابت شرکتها یا حتی بدون دلیل خاصی اتفاق بیفتد. با این حال این روندی است که پیش از این بورس در پیش گرفته و محرک آن در این مسیر سیل ورود نقدینگی بوده است.

بنابراین به نظر می رسد همچنان به جای بررسی اثر عواملی همچون شیوع بیماری و بازگشت به فهرست سیاه FATF ، به صورت منفرد، باید جریان نقدینگی را در راس متغیرهای تعیین کننده قرار داد و ادامه صعود یا بازگشت بورس را در مولفه های مربوط به پول های ورودی جستجو کرد.

برای مشاهده مطالب دیگر بورس آموز کلیک کنید.