عرضه اولیه

عرضه اولیه یعنی خرید سهام یک شرکتی که قرار است برای اولین بار در بورس و یا فرابورس عرضه ‌شود. در عرضه اولیه، سهام یک شرکت برای بار اول در بازار سهام توسط عموم قابل خریداری خواهد بود.شرکتی که بتواند شرایط ورود به بورس را در خود ایجاد کند، به سازمان بورس درخواست می‌دهد و بعد از پذیرفته شدن، برای اولین بار سهامش در بورس عرضه می‌شود که به نام «عرضه اولیه» معروف است. ترجمه‌ی انگلیسی عرضه اولیه شرکت‌ها در بورس IPO است که مخفف Initial Public Offering  است.

آیا خرید عرضه اولیه همیشه سودآور است؟

عرضه‌های اولیه در بیشتر موارد سودده‌ بوده و بازدهی بالایی نصیب سهامداران می‌کند.در بیشتر مواقع عرضه اولیه برای سرمایه گذاران سودآور است. اما مواردی هم وجود دارند که خرید آن حتی می تواند متجر به ضرر شما بشود. پس باید دقت داشته باشید که با این ذهنیت که این کار همیشه سودآور است، بدون بررسی خرید نکنید. موارد متعددی هم وجود داشته که سهم بعد از عرضه اولیه رشد زیادی نکرده. حتی در برخی مواقع شاهد افت قیمت سهم پس از عرضه اولیه نیز بوده ایم. این افت قیمت می تواند دلایل مختلفی داشته باشد.

 اما عرضه اولیه همیشه سودآور نیست!

هر سرمایه گذار تازه وارد به بورس می تواند عرضه اولیه را در بازار خریداری کند و از این محل سود خوبی را کسب کند و به این ترتیب با خرید عرضه اولیه با بازار سرمایه بیشتر اشنا شود. البته گاهی اوقات هم شرکت های تازه وارد با قیمت مناسبی کشف قیمت نمی شوند و به همین دلیل سود مناسبی نصیب سرمایه گذار نمیکنند که تعداد شرکت هایی که با قیمت نامناسب عرضه میشوند بسیار کم می باشد.

.

رشد قیمت سهم پس از عرضه اولیه به عوامل زیر بستگی دارد:

• تعداد سهام عرضه شده: هرچقدر تعداد عرضه کمتر بوده باشد، معمولا فروشندگان کمتری نیز وجود خواهند داشت
• رفتار سهامدار عمده: اگر سهامدار عمده پس از عرضه اولیه، سهام دیگری عرضه نکند معمولا سهام رشد بیشتری می‌کند
• جو کلی بازار: در زمانی که جو کلی بازار مثبت است و همه خوشبین هستند، افراد کمی حاضر به فروش می‌شوند
• اخبار و شایعه‌های پیرامون سهم: گاهی اخبار و شایعات منفی یا مثبتی پیرامون سهام عرضه شده شکل می‌گیرد و افراد براساس این شایعات و اخبار تصمیم می‌گیرند

آیا همه عرضه اولیه ها سود می دهد؟

یک باور قدیمی در بین فعالان بازار وجود دارد که خرید عرضه اولیه سودآور است. تاکنون بیش از ۹۰% عرضه اولیه های بورس حداقل بین ۲۰-۳۰% سود را برای خریداران آن به ارمغان آورده اند. حتی در برخی موارد این سود به بیش از ۱۰۰% نیز رسیده است.این تجربیات و باور عمومی دراین باره، باعث شده است که در هنگام عرضه اولیه های جدید یک جو روانی مثبت وجود داشته باشد که منجر به افزایش تقاضا برای سهم هایی که برای بار اول عرضه می شوند به وجود بیاید.

در نتیجه شما اگر سهام ارائه شده در زمان عرضه اولیه شرکتی را خریداری کنید به دلیل مواردی که گفته شد، به احتمال زیاد چندروزی شاهد صف خرید در سهم خود هستید. این اتفاق در بیشتر مواقع رخ می دهد و همیشگی نیست. پس نمی توان به صراحت گفت که قیمت آن سهم حتما در روزهای آینده رشد می کند.

.

دلیل بالارفتن قیمت سهام بعد از عرضه اولیه چیست؟

شرکت‌ها برای تامین مالی یا کشف قیمت و یا خروج سرمایه گذاران اولیه در بورس عرضه می‌شوند. مثلا یک شرکت برای تامین مالی، ۱۰٪ سهام زیرمجموعه خود را به فروش می‌گذارد تا پول جمع کند و برای پروژه‌های خود استفاده کند.

برای اینکه این عرضه اولیه با موفقیت باشد و شرکت به هدف خود برسد، باید به سرمایه‌گذاران انگیزه کافی بدهد تا در عرضه اولیه شرکت کنند و سهم شرکت را بخرند. برای همین معمولا شرکت‌ها قیمت سهم را کمتر از ارزش واقعی سهام عرضه می‌کنند تا به نوعی سود بدون ریسک برای همه سرمایه‌گذاران داشته باشد و مشارکت صددرصدی را تضمین کند.

به همین علت هست که سهام شرکت‌ها معمولا زیر قیمت ارزش واقعی به بازار عرضه می‌شود و خریداران اولیه این سهام معمولا بدون ریسک سود کسب می‌کنند. بنا به مصوبه سازمان بورس، تعداد سهام عرضه شده در روز عرضه اولیه به تعداد مساوی بین متقاضیان این عرضه تقسیم می‌شود. برای مثال اگر ۲ میلیاد سهام یک شرکت که فرضا معادل ۵٪ آن شرکت هست به قیمت اولیه ۱۵۰۰ ریال، عرضه شود و ۲۰۰هزار تفر متقاضی آن باشند، به هر نفر به طور مساوی ۱۰ هزار سهم تعلق می‌گیرد.

آیا خرید عرضه اولیه یک سرمایه‌گذاری بدون ریسک است؟

در بیشتر موارد عرضه اولیه سود‌آورد است چرا که تعداد سهم‌ها محدود است و خریداران زیادی تمایل دارند در کسب‌وکار موفق شرکت‌های جدید سهیم شوند. تشکیل صف خرید برای این سهم از دلایل اصلی بالا رفتن قیمت به حساب می‌آید. در بیشتر موارد سرمایه‌گذاران در بازه‌ای کوتاه از یک سهم چیزی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد سود می‌گیرند. هرچند مبلغ این سود آن‌قدرها بزرگ نیست.

اما معنای این حرف این نیست که عرضه اولیه همیشه سود به همراه دارد. در مواردی به دلیل قیمت‌گذاری بد، خریداران به محض خرید سهام خود را می‌فروشند. در این صورت کسانی که سهم خود را نگه داشته‌اند متحمل زیان خواهند شد. همچنین ممکن است در بازار ثانویه قیمت از قیمت کشف شده در زمان عرضه اولیه پایین‌تر بیاید. به همین دلیل است که می‌گوییم خرید سهام از بازار اولیه، یک سرمایه‌گذاری کاملا بدون ریسک نیست.

سخن آخر

به دلیل تقاضای بسیار زیادی که برای عرضه‌های اولیه شکل گرفته، معمولا سهمیه کمی به افراد شرکت‌کننده می‌رسد؛ با این حال، خرید سهام در عرضه اولیه یک راه بی‌خطر برای تجربه اولین سرمایه‌گذاری در بورس است، زیرا بیشتر مواقع مقداری سود نصیب سرمایه‌گذاران می‌کند.

برای مشاهده مطالب دیگر بورس آموز کلیک کنید.

برای ورود به اینستاگرام بورس آموز کلیک کنید.

عرضه اولیه