سال مالی

سال مالی (به انگلیسی Fiscal year) به دوره مالی که مدت آن یک سال باشد گفته می‌شود. منظور از سال مالی، دوره یک‌ساله‌ای است که مبنای محاسبه سود و زیان و سایر گزارش‌های مالی شرکت است.در پایان هر سال مالی حسابداران و شرکت‌ها موظف به ارائه صورت‌های مالی و تحویل اظهارنامه عملکرد هستند.اغلب شرکت‌ها در ابتدای فروردین، با اعلام پیش‌بینی سود سال جدید و بررسی حساب‌های سال قبل، سال مالی خود را آغاز می‌کنند.

آغاز سال مالی در هر شرکت ممکن است با شرکت دیگر تفاوت داشته باشد ولی همیشه مدت زمان سال مالی ۱۲ ماه است.سال مالی اکثر شرکت‌های بورسی، از ابتدای فروردین هر سال تا پایان اسفندماه همان سال است؛ اما برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری و خدمات مالی به خاطر نوع فعالیت، از ابتدای مهرماه تا پایان شهریور سال بعد یا از ابتدای دی‌ماه تا پایان آذر سال آینده، سال مالی تعریف‌شده است.

برای اشاره به سال مالی، همواره به تاریخ پایان یافتن اشاره می‌شود. مثلا سال مالی منتهی به ۱۳۹۸/۱۲/۲۹ یا سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۳۹۸بنابراین نیازی نیست گفته شود سال مالی از اول فروردین تا آخر اسفند.در پایان سال مالی، مجمع سالیانه شرکت برگزار و عملکرد هیأت مدیره در طول سال مالـی، مورد ارزیابی سهامداران قرار می‌گیرد.هیأت مدیره شرکت موظف است حداکثر ظرف مدت ۴ ماه پس از پایان سال مالی شرکت، مجمع عادی سالیانـه را برگزار کند.

همان‌طور که گفته شد طبق قانون باید شرکت‌ها حداکثر چهار ماه بعد از سال مالی، نسبت به تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه و تصویب صورت‌های مالی اقدام کنند و حداکثر هشت ماه پس از تشکیل مجمع عمومی سالیانه و تصویب صورت‌های مالی، می‌بایست سود نقدی سهامداران را پرداخت کنند.

 حسابهای دائم یا ترازنامه ای

حسابهایی که مانده آنها مربوط به یک دوره مالی نیست و به دوره های مالی بعد منتقل می شود، حسابهای ترازنامه ای یا دائم می باشند. مانند حسابهای بانکی، بدهکاران تجاری، بستانکاران تجاری و …

حسابهای موقت یا سود و زیانی

حسابهایی که مانده آن مربوط به یک دوره مالی می باشد. مانده این حسابها در پایان یک دوره مالی صفر می شود و به دوره مالی بعد منتقل نمی شود. مانند حسابهای هزینه، درآمد ها، فروش و …

دوره مالی چیست؟

برای تعیین وضعیت سود یا زیان واحد های تجاری، مدت فعالیت آن ها به دوره های کوتاه  تقسیم می شود که به هر یک از این دوره ها، دوره مالی گفته می شود. در پایان هر دوره مالی وضعیت مالی شرکت ها در گزارشات مالی بیان می شود.

نکاتی درباره دوره مالی و سال مالی

•  در برخی موارد برای اطلاع سریع تر از وضعیت سود یا زیان واحد تجاری و یا برای دریافت تسهیلات و …، صورت های مالی در دوره های زمانی کوتاه تری تهیه می شود. این نوع گزارشات به “گزارشات میان دوره ای” معروف می باشند. معمول ترین گزارشات میان دوره ای ۳ یا ۶ ماهه می باشند.
•  همه شرکت های سهامی عام موظف به تهیه گزارشات میان دوره ای ۳ ماهه می باشند.
• تا زمان تصفیه واحد تجاری، گزارشات تهیه شده جنبه برآوردی دارد.
•  معمول ترین دوره مالی یک ساله می باشد.
• پایان دوره مالی معمولا زمانی در نظر گرفته می شود که فعالیت واحد تجاری در پایین ترین سطح قرار دارد.
• با توجه به کاربرد گزارشات، می توان صورت های مالی را در بازه های زمانی کمتری مانند یک ماه نیز تهیه نمود.
• قبل از بستن سال مالی ابتدا باید انواع حسابها را شناسایی کنیم. در حسابداری دوبل یا دو طرفه گروهی از حسابها دائم یا ترازنامه ای و گروهی از حسابها موقت یا سود و زیانی هستند.

مراحل بستن سال مالی

 ابتدا از ثبت تمامی اسناد مربوط به آن سال مالی و صحت آنها باید مطمئن شد. سپس در یک سند، کلیه حسابهای موقت که مانده بستانکار دارند را به اندازه مبلغ مانده حساب، بدهکار کرده و مانده آنها را صفر می کنیم. بعد کلیه حسابهای موقت که مانده بدهکار دارند را معادل مانده همان حساب بستانکار می کنیم.

برای بالانس شدن این سند از حساب سود و زیان جاری باید استفاده کرد یعنی مانده کلیه حسابهای موقت، سود و زیان جاری می شود. به همین دلیل است که به حسابهای موقت حساب سود و زیانی نیز گفته می شود.