انواع بازار بورس انرژیایران

بورس انرژی، دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی می باشد.  هر کدام از این بازارها کارکرد منحصربه فرد خود را در ماموریت های بورس انرژی ایران دارد. بازار های ۳ گانه زیر، دارای ۲ رینگ داخلی و بین المللی هستند. همه حامل های انرژی ، در صورتی که سابقه فعالیت قابل عرضه در بازار کالا های مورد پذیرش را داشته باشند، کشف عادلانه قیمت در مورد آن ها انجام شده و امکان معامله در این بازار برایشان فراهم خواهد شد. مشروط به این که مشمول عدم محدودیت های قیمت گذاری انحصاری و قانونی باشند.

1. بازار فیزیکی بورس انرژی: مربوط به خرید و فروش کالا های پذیرفته شده در بورس و شامل ۳ تابلو: نفت و گاز و سایر حامل های انرژی است.عاملات به تعداد عرضه کننده در یک نماد معاملاتی به صورت حراج و آنلاین و عرضه یک جا انجام میگیرد.
2. بازار مشتقه بورس انرژی: مربوط به خرید و فروش اوراق بهادار مبتنی بر کالا های پذیرفته شده و شامل ۳ تابلو: قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است. همه معاملات به صورت الکترونیکی انجام می شود.
3. بازار فرعی بورس انرژی: مربوط به خرید و فروش کالا های تک محموله ای است.

1. شرکت ملی نفت
2. شرکت پخش فرآورده های نفتی ایران
3. شرکت پالایش نفت آبادان
4. شرکت پالایش نفت اصفهان
5. شرکت پالایش نفت بندر عباس
6. شرکت پالایش نفت بهران
7. شرکت پالایش نفت تبریز
8. شرکت پالایش نفت تهران
9. شرکت پالایش نفت امام خمینی
10. شرکت پالایش نفت شیراز
11. شرکت پالایش گاز ایلام
12. شرکت پالایش گاز خانگیزان
13. شرکت پالایش نفت کرمانشاه
14. شرکت پالایش نفت لاوان
15. مجتمع گازی پارس جنوبی عسلویه
16. شرکت پتروشیمی بندر امام خمینی
17. شرکت پتروشیمی جم
18. شرکت پتروشیمی رازی
19. شرکت پتروشیمی زاگرس
20. شرکت پتروشیمی فن آوران
21. شرکت پتروشیمی کرمانشاه
22. شرکت پتروشیمی مبین
23. شرکت ذوب آهن اصفهان
24. شرکت زغال سنگ البرز مرکزی
25. شرکت زغال سنگ کرمان
26. واحد کک سازن و پالایش قطران زرند
27. شرکت پروده طبس
28. شرکت پتروشیمی تبریز
29. شرکت پتروشیمی شازند
30. شرکت پتروشیمی مبین

 عرضه کنندگان عمده حوزه برق در بورس انرژی ایران

1. نیروگاه سیکل ترکیبی فارس ( شرکت مولد نیروگاهی تجارت فارس)
2. نیروگاه زرند (تولید برق مپنا)
3. نیروگاه زنبق یزد ( تعاونی کارکنان نیروگاه یزد)
4. نیروگاه سیکل ترکیبی ارومیه (شرکت تدبیرسازان سرامد)
5. نیروگاه سیکل ترکیبی سبلان (شرکت سبلان برق امید)
6. نیروگاه سیکل ترکیبی شریعتی (شرکت اندیشه سازان بهین سرآمد)
7. نیروگاه سیکل ترکیبی نیشابور (شرکت ساینا گستر پردیسان)
8. نیروگاه سیکل سنندج (شرکت تولید نیروی برق سنندج)
9. نیروگاه سیکل  ترکیبی منتظر قائم (شرکت توسعه برق و انرژی سپهر)
10. نیروگاه شهید منتظر قائم (شرکت توسعه برق و انرژی سپهر)
11. نیروگاه سیکل ترکیبی خوی (شرکت تولید نیروی پرتو شمس تابان)
12. نیروگاه سیکل ترکیبی گیلان (شرکت توسعه مسیر برق گیلان)
13. نیروگاه سیکل ترکیبی قم (شرکت پیوند گستر پارس)
14. نیروگاه شهدای پاکدشت (شرکت تولید نیروی برق دماوند)
15. نیروگاه شهید منتظری (شرکت پرشین فولاد)
16. نیروگاه کازرون (شرکت سایپا گستر پردیسان)
17. نیروگاه کهنوج (شرکت تولید برق ماهتاب کهنوج)
18. نیروگاه مشهد (شرکت افق توسعه انرژی خلیج فارس)
19. نیروگاه سیکل ترکیبی سمنان (شرکت گهر انرژی سیرجان)
20. نیروگاه کاشان (شرکت ساخت و بهره برداری انرژی)
21. نیروگاه آبادان (شرکت تولید نیروی برق آبادان)
22. نیروگاه سلطانیه (شرکت تولید نیروی مرکزی صبا)

کارمزدها در بورس انرژی بورس انرژی ایران

چگونگی فعالیت در بورس انرژی

شما بایستی به یکی از ۴۰ کارگزاری دارنده مجوز فعالیت در این بازار در سراسر  کشور مراجعه کرده و کد سهامداری دریافت کنید. از طریق کد کاربری و  رمز عبوری که به شما داده می شود، می توانید به سامانه معاملات آنلاین ثبت و سپرده گذاری و تسویه و پایاپای معاملات وارد شده و کالا های عرضه شده توسط ۲۰ پالایشگاه نفت و گاز و ۲۰ نیروگاه تولید برق و ۱۰ مجتمع پتروشیمی را خرید و فروش کنید.

نحوه و فرآیند انجام معاملات در بورس انرژی

مشتریان بورس انرژی اهم از خریداران و فروشندگان موظفند که قبل از انجام معاملات در بورس اقدام به اخذ کد نمایند.

فرآیند انجام کار به این صورت است: بورس انرژی ایران

متقاضیان با مراجعه به شرکت مدیریت شبکه برق ایران، فرم تکمیل شده و ممهور «معرفی نامه جهت درخواست کد خاص برای معاملات برق در بورس انرژی» را از آن شرکت دریافت می‌نمایند. سپس با تکمیل فرم‌های

1. احراز هویت مشتری
2. درخواست کد معاملاتی
3. بیانیه ریسک ( موجود در دفاتر شرکت‌های کارگزاری و بخش بازارها فرم‌ها در وبسایت شرکت بورس انرژی)

نسبت به اخذ کد معاملاتی از طریق شرکت‌های کارگزاری دارای مجوز فعالیت در بورس انرژی اقدام نمایند. لازم به ذکر است متقاضیان باید در هنگام مراجعه به شرکت‌های کارگزاری، مدارک و اطلاعات مندرج دربند ب ماده ۲۱ دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس انرژی شامل موارد ذیل را جهت ارائه به همراه داشته باشند:

1. اطلاعات در خصوص اساسنامه، شناسه ملی، شرکتنامه، آگهی روزنامه رسمی درخصوص تأسیس وآخرین تغییرات آن، آگهی آخرین تغییرات مدیران وصاحبان امضای مجاز، ترکیب سهامداران، مالکان یا شرکاء بالای ده درصد، مؤسسان، اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل، بازرسان، حسابرسان ونشانی اقامتگاه آنان
2. اطلاعات مربوط به حساب بانکی مرتبط بامعاملات کالا یا اوراق بهادارمبتنی بر کالا
3.  اطلاعات درمورد حجم معاملات قبلی
4. اصل مدرک شناسایی صاحبان امضای مجاز شامل شناسنامه وکارت ملی وکپی مصدق تمامی صفحات مدارک مذکور.

پس از دریافت کد معاملاتی مشتریان می توانند اقدام به معامله نمایند. برای معاملات، مشتریان موظفند قبل از شروع تالارهای بورس انرژی سفارش خرید خود را به کارگزار ارسال نمایند.

مزایای پذیرش و معامله در بورس انرژی ایران

• معافیت مالیاتی
• امکان بازاریابی و عرضه محصولات در رینگ داخلی و بین‎الملل از طریق شبکه کارگزاران عضو و سامانه‎های معاملاتی بورس انرژی
• امکان تأمین کالاهای مورد نیاز از طریق ساز و کار شفاف و منصفانه بورس انرژی
• امکان تأمین مالی و پوشش ریسک عرضه‎کنندگان از طریق ابزارهای مالی موجود در بورس انرژی
• امکان پوشش ریسک و تأمین کالاهای مورد نیاز مصرف‎کنندگان برای دوره‎های زمانی مختلف
• کاهش هزینه‎های معاملاتی برای مشتریان در مقایسه با معامله در خارج از بورس (شامل هزینه‎های عقد قرارداد، بازاریابی و …)
• کاهش ریسک‎های معاملاتی از جمله ریسک عدم ایفای تعهدات طرفین و …
• وجود قراردادهای استاندارد و مشخص همچنین تضمین استاندارد بودن و کیفیت کالاهای مورد معامله در بورس
• برخورداری از چارچوب مقرراتی جامع در حوزه پذیرش، معاملات، ثبت و سپرده‎گذاری و تسویه پایاپای کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالا

مزایای بورس انرژی نسبت به دیگر بورس ها

• دریافت تضمینی کالای خریداری شده و تسویه روزانه به همراه شفافیت در سفارشات خرید و فروش
• کم شدن ریسک خرید و فروش حامل های انرژی
• معاملات بر اساس استانداردهای شفاف
• کم شدن برخی هزینه های سربار مثل هزینه های حمل و نقل

آیا مشتریان حقیقی هم می توانند از بورس انرژی خرید کنند؟

مشتریان حقیقی در بازار فیزیکی امکان خرید ندارند و فقط در بازار مشتقه می توانند نسبت به خرید اوراق سلف موازی استاندارد اقدام نمایند.

آیا خرید از کالاهای بورس انرژی سهمیه ای است؟

در حال حاضر در بازار فیزیکی فقط محصول متانول برای خرید دارای سهمیه است.

تسویه در بازار فیزیکی بورس انرژی به چه ترتیبی است؟ بورس انرژی ایران

در معاملات بورس انرژی ۱۰ یا ۲۰ درصد قیمت معامله به صورت پیش پرداخت از مشتری دریافت می شود. مابقی آن برای کالاهای داخلی ۳ روز کاری و برای کالاهای بازار بین الملل ۵ روز کاری دریافت می شود.

آیا عرضه ها در بازار فیزیکی بورس انرژی ترتیب خاصی دارد؟  بورس انرژی ایران

خیر، در بورس انرژی هیچ نظم یا ترتیبی برای عرضه ها وجود ندارد.در واقع شرکت بورس انرژی ایران، کار پذیرش و نظارت بر معاملات انرژی و اوراق بهادار مربوطه را انجام داده و تلاش می کند تا شفافیت اطلاعات و دسترسی عادلانه سهامداران حقیقی و حقوقی به معاملات به صورت منصفانه و آنلاین، در دسترس باشد.