ارزش ذاتی یک سهم، بیانگر قیمتی است که سرمایه‌گذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتا اگر از دید سرمایه‌گذاران، ارزش ذاتی یک سهم بالاتر از ارزش بازار آن سهم باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود، اما اگر ارزش ذاتی یک سهم کمتر از ارزش بازار آن باشد، سهم مذکور گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری به شمار نمی‌رود.

ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل فاندامنتال(تحلیل بنیادی) محسوب می‌شود و تحلیلگر با محاسبه ارزش ذاتی و مقایسه آن با ارزش بازاری، در مورد خرید، فروش یا نگهداری سهم تصمیم‌گیری می‌کند.

سرمایه‌گذاران ارزشی با استفاده از تحلیل‌های مختلف بنیادی بازار، اقدام به محاسبه ارزش فعلی و ارزش ذاتی یک سهم نموده و در صورتی‌که ارزش ذاتی سهم موردنظر، بیش از قیمت بازار آن محاسبه شود، اقدام به خرید آن سهام می‌نمایند

ارزش واقعی سهام یا ارزش بنیادی

ارزش ذاتی سهام یک سرمایه‌گذاری مانند اوراق بهادار بر اساس دو عامل قدرت سودآوری و کیفیت کسب سود تعیین می‌شود. قدرت سودآوری بر اساس قابلیت‌های واحد اقتصادی برای افزایش یا ثبات سودآوری (تکرارپذیری در سال‌های آینده) قابل‌اندازه‌گیری است.

کیفیت کسب سود بر اساس عواملی مانند مشتری‌مداری، کسب رضایت مشتری، کسب رضایت کارکنان، ریسک نسبی، رقابت و ثبات پیش‌بینی‌های سودآوری ارزیابی می‌شود.

درواقعارزش واقعی سهام ، ارزش واقعی شرکت یا دارایی بر اساس لحاظ تمامی ابعاد کسب‌وکاری ازجمله صورت‌های مالی، پتانسیل رشد شرکت و لحاظ دارایی‌های مشهود و نامشهود می‌باشد.

به‌واقع ارزش فعلی (present value) جریانات نقدی که سهام یک شرکت در آینده برای سرمایه‌گذاران پدید می‌آورد، گویا و تعیین‌کننده ارزش ذاتی سهام سهام است. لذا در پیدا کردن ارزش ذاتی سهام، پیش‌بینی صورت‌های مالی در سال‌های آینده از اهمیت بالایی برخوردار است.

ارزش بازاری در مقایسه با ارزش واقعی سهام

ارزش ذاتی سهام لزوماً مساوی با ارزش بازار نیست و به همین دلیل سرمایه‌گذاران بنیادی با استفاده از تفاوت در قیمت ذاتی و قیمت بازار اقدام به خرید یا فروش دارایی یا سهام می‌نمایند.

بدین‌صورت که اگر سهامی کمتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد، درواقع ارزش بازاری کمتری از ارزش ذاتی سهام داشته و فعالان بازار در این حالت اقدام به خرید می‌کنند، اصطلاحاً به سهامی که کمتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد undervalue می‌گویند و اگر سهامی بالاتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد، اقدام به فروش می‌کنند که به چنین سهامی نیز اصطلاحاً overvalue می‌گویند.

لذا برای سرمایه‌گذاران در بازار سهام، تعیین اینکه سهام بالاتر و یا کم‌تر از ارزش ذاتی سهام خود قیمت‌گذاری شده است، از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین به اختلاف بین ارزش ذاتی سهام و قیمت بازار، حباب گفته می‌شود. این حباب می‌تواند مثبت و یا منفی باشد.

درواقع اگر سهمی قیمت بازاری بیشتر از ارزش ذاتی سهام خود داشته باشد حباب مثبت داشته و بایستی فروخته شود درواقع چنین سهمی به‌اندازه اختلاف بین ارزش ذاتی سهام و ارزش بازاری خود گران‌تر قیمت‌گذاری شده است و اگر سهمی قیمت بازاری کمتری از ارزش واقعی سهامخود داشته باشد، حباب منفی داشته و بایستی خریداری شود به بیان دیگر چنین سهمی به‌اندازه‌ی اختلاف بین ارزش بازاری و ارزش ذاتی سهام خود ارزان‌تر قیمت‌گذاری شده است.

نکته‌ای که باید درباره ارزش واقعی سهام بدانید

ارزش ذاتی در واقع ارزش واقعی یک شرکت یا یک دارایی بر اساس استنباط زیربنایی از ارزش واقعی آن است که شامل تمام جنبه‌های کسب و کار از نظر هر دو دسته عوامل ملموس و ناملموس می‌شود. این ارزش ممکن است برابر با همان ارزش بازار فعلی باشد یا نباشد.