ارزش ذاتی سهام چیست؟ ارزش بازاری در مقایسه با ارزش ذاتی سهام
ارزش ذاتی سهام چیست؟
ارزش ذاتی سهام (به انگلیسی Intrinsic value) به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی در علوم مالی اطلاق میشود که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسبوکار مورد نظر، از جمله صورتهای مالی، پتانسیل رشد شرکت و لحاظ داراییهای مشهود و نامشهود انجام گرفته است.
ارزش ذاتی لزوماً مساوی با ارزش بازار نیست و به همین دلیل سرمایهگذاران بنیادی با استفاده از تفاوت میان ارزش ذاتی و قیمت بازار، اقدام به خرید یا فروش یک فراورده، ارز، دارایی یا سهام مینمایند.
ارزش ذاتی یک سهم، بیانگر قیمتی است که سرمایهگذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتا اگر از دید سرمایهگذاران، ارزش ذاتی یک سهم بالاتر از ارزش بازار آن سهم باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود، اما اگر ارزش ذاتی یک سهم کمتر از ارزش بازار آن باشد، سهم مذکور گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری به شمار نمیرود.
ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل فاندامنتال(تحلیل بنیادی) محسوب میشود و تحلیلگر با محاسبه ارزش ذاتی و مقایسه آن با ارزش بازاری، در مورد خرید، فروش یا نگهداری سهم تصمیمگیری میکند.
سرمایهگذاران ارزشی با استفاده از تحلیلهای مختلف بنیادی بازار، اقدام به محاسبه ارزش فعلی و ارزش ذاتی یک سهم نموده و در صورتیکه ارزش ذاتی سهم موردنظر، بیش از قیمت بازار آن محاسبه شود، اقدام به خرید آن سهام مینمایند
ارزش واقعی سهام یا ارزش بنیادی
ارزش ذاتی سهام یک سرمایهگذاری مانند اوراق بهادار بر اساس دو عامل قدرت سودآوری و کیفیت کسب سود تعیین میشود. قدرت سودآوری بر اساس قابلیتهای واحد اقتصادی برای افزایش یا ثبات سودآوری (تکرارپذیری در سالهای آینده) قابلاندازهگیری است.
کیفیت کسب سود بر اساس عواملی مانند مشتریمداری، کسب رضایت مشتری، کسب رضایت کارکنان، ریسک نسبی، رقابت و ثبات پیشبینیهای سودآوری ارزیابی میشود.
درواقعارزش واقعی سهام ، ارزش واقعی شرکت یا دارایی بر اساس لحاظ تمامی ابعاد کسبوکاری ازجمله صورتهای مالی، پتانسیل رشد شرکت و لحاظ داراییهای مشهود و نامشهود میباشد.
بهواقع ارزش فعلی (present value) جریانات نقدی که سهام یک شرکت در آینده برای سرمایهگذاران پدید میآورد، گویا و تعیینکننده ارزش ذاتی سهام سهام است. لذا در پیدا کردن ارزش ذاتی سهام، پیشبینی صورتهای مالی در سالهای آینده از اهمیت بالایی برخوردار است.
ارزش بازاری در مقایسه با ارزش واقعی سهام
ارزش ذاتی سهام لزوماً مساوی با ارزش بازار نیست و به همین دلیل سرمایهگذاران بنیادی با استفاده از تفاوت در قیمت ذاتی و قیمت بازار اقدام به خرید یا فروش دارایی یا سهام مینمایند.
بدینصورت که اگر سهامی کمتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد، درواقع ارزش بازاری کمتری از ارزش ذاتی سهام داشته و فعالان بازار در این حالت اقدام به خرید میکنند، اصطلاحاً به سهامی که کمتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد undervalue میگویند و اگر سهامی بالاتر از ارزش ذاتی سهام خود در حال معامله باشد، اقدام به فروش میکنند که به چنین سهامی نیز اصطلاحاً overvalue میگویند.
لذا برای سرمایهگذاران در بازار سهام، تعیین اینکه سهام بالاتر و یا کمتر از ارزش ذاتی سهام خود قیمتگذاری شده است، از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین به اختلاف بین ارزش ذاتی سهام و قیمت بازار، حباب گفته میشود. این حباب میتواند مثبت و یا منفی باشد.
درواقع اگر سهمی قیمت بازاری بیشتر از ارزش ذاتی سهام خود داشته باشد حباب مثبت داشته و بایستی فروخته شود درواقع چنین سهمی بهاندازه اختلاف بین ارزش ذاتی سهام و ارزش بازاری خود گرانتر قیمتگذاری شده است و اگر سهمی قیمت بازاری کمتری از ارزش واقعی سهامخود داشته باشد، حباب منفی داشته و بایستی خریداری شود به بیان دیگر چنین سهمی بهاندازهی اختلاف بین ارزش بازاری و ارزش ذاتی سهام خود ارزانتر قیمتگذاری شده است.


نکتهای که باید درباره ارزش واقعی سهام بدانید
ارزش ذاتی در واقع ارزش واقعی یک شرکت یا یک دارایی بر اساس استنباط زیربنایی از ارزش واقعی آن است که شامل تمام جنبههای کسب و کار از نظر هر دو دسته عوامل ملموس و ناملموس میشود. این ارزش ممکن است برابر با همان ارزش بازار فعلی باشد یا نباشد.
۱- چرا بین قیمت سهام و ارزش ذاتی تفاوت وجود دارد؟
در برآورد جریانهای نقدی آینده عدم اطمینانهایی وجود دارد که هرکدام از سهامداران براساس درک و مفروضات خود اقدام به برآورد آنها میکنند. این در حالی است که رویدادهای بعدی در عالم واقعیت است که تعیینکننده روند قیمتی سهم براساس سودآوری واقعی میشود. اگر فضای خوشبینی در بازار حاکم باشد، ارزش جاری بالاتر از ارزش ذاتی سهم قرار میگیرد و در حالت بدبینی هم معمولا تخمینها از واقعیت که بعدها اتفاق میافتد، محتاطانهتر است.
۲- آیا سهام هر یک از شرکتها ارزش واقعی مشخص دارد یا بسته به نوع نگاه سرمایهگذار متفاوت است؟
از آنجاکه در روشهای متفاوت، مفروضات و نرخهای تنزیل متفاوتی برای جریانهای نقدینگی و تعیین ارزش ذاتی در نظر گرفته میشود، ارزش ذاتی هم نزد کارشناسان متفاوت با اختلافاتی همراه است.
۳- چگونه میتوان از واقعبینانه بودن فرضیات در کشف ارزش ذاتی سهام مطمئن شد؟
برای محاسبه ارزش ذاتی با دو مرحله مواجه هستیم؛ تعیین جریانات نقدی آتی سهم و تعیین نرخ بازده مورد انتظار برای تنزیل جریانات نقدی آتی با توجه به ریسک سهم.
در بازار سرمایه ایران بیشتر به بخش اول این فرآیند توجه میشود، یعنی بیشتر تلاشها معطوف به تعیین سود سالهای آینده است، اما برای نرخ تنزیل معمولا یک نرخ ثابت(مثلا ۲۰ درصد) برای همه شرکتها در نظر گرفته میشود و کمتر به این موضوع توجه میشود که جریان نقدی سهمهای مختلف دارای درجات ریسک مختلف هستند و بنابراین نرخ بازده مورد انتظاری که برای تنزیل جریانات نقدی آنها استفاده میشود نیز باید متفاوت باشد.
۴- آیا همه سهم ها لزوماً در بلندمدت به ارزش ذاتی میرسند؟
رفتار قیمت سهام در بلندمدت حتماً به سمت میانگین ارزش ذاتی میل میکند. اگر سهمی ارزان باشد بازار اثر عوامل بنیادی را که قیمت بالاتری از قیمت بازار برای سهم را موجه میکنند کاملاً درنیافته است؛ اما بهمحض اینکه بعضی سرمایهگذاران این وضعیت را تشخیص دهند و خرید این سهم را آغاز کنند، افزایش قیمت شکل میگیرد.
از طرفی برای سهامی که ارزش بازار آن بیش از ارزش واقعی است، وقتی سرمایهگذاران متوجه گرانی قیمت میشوند، فروش خود را آغاز کرده و سبب کاهش قیمت بازار میشوند. بهاینترتیب تصحیح قیمتها براساس ارزش ذاتی شکل میگیرد و مشارکتکنندگان در بازار بهطور مکرر اشتباهات خود را اصلاح میکنند.
۵- چرا بسیاری از سهمهای زیانده بدون توجه به ارزش واقعی رشد میکنند، ولی برخی سهمها راکد هستند؟
گاهی اوقات سهامداران تقاضای خود را برای سهمی که ارزنده تشخیص میدهند وارد میکنند، ولی فروشندهای وجود ندارد یا اینکه روند معاملات سهام شرکتهای زیانده با بازارسازی و حمایت سهامدار عمده جذاب شده و مورد توجه قرار گرفته است، اما این مسئله اصل توجه به ارزش واقعی را برای سرمایهگذاران زیر سؤال نمیبرد.
۶- آیا تمرکز بر ارزش ذاتی سهام فرصت نوسانگیری کوتاهمدت را از ما نمیگیرد؟
تعیینارزش واقعی با محدودیتهایی توأم است، چون بازار معمولا ارزش واقعی را بهکندی تشخیص میدهد؛ بنابراین اگر با تمرکز بر ارزش واقعی و شناسایی شرکتهایی که و پایینتر از ارزش خود قرار دارند، وارد بازار شویم.
هرچند در عمل نوسانگیری را از دست میدهیم، اما مطمئن باشید پاداش خردورزی و صبر خود را در بلندمدت به میزانی بهمراتب بهتر از نوسانگیران خواهید گرفت.
برای مشاهده مطالب دیگر بورس آموز کلیک کنید.
برای ورود به اینستاگرام بورس آموز کلیک کنید.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
دیدگاهتان را بنویسید